100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΓΛΥΠΤΡΙΑΣ ΦΡΟΣΩΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΗ ΜΕΝΕΓΑΚΗ

           1916 - 1995

                     

     

Η Φρόσω Ευθυμιάδη-Μενεγάκη, η πολυταξιδεμένη γλύπτρια και κεραμίστρια είναι μία από τις λίγες γυναίκες (1α+1β) που εκπροσωπούνται με έργα τους στο Πρώτο Νεκροταφείο.  Αποτελεί μια από τις πιο πρωτότυπες καλλιτεχνικές φυσιογνωμίες με πολλές διακρίσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Η ζωή της

H Φρόσω Ευθυμιάδη - Μενεγάκη γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα μαζί με την οικογένειά της το έτος 1922.

Σπούδασε στη Βιέννη και στο Παρίσι. Στο Παρίσι επηρεάστηκε από τον  Marcel Gimond ο οποίος φημίζεται  για το  καθαρό του στυλ.  

Το 1947,  η Μενεγάκη - 31 ετών- πήγε στην Αργεντινή και μελέτησε τον πολιτισμό των Ίνκας και την τέχνη των Indios για δύο χρόνια. Το 1954 έφυγε πάλι και ταξίδεψε σε χώρες της Αμερικής, στην Αίγυπτο, την Ιαπωνία, την Ινδία, την Ταϋλάνδη, το Μπαλί, την Κίνα, την Καμπότζη, την Ιάβα, το Ιράκ, το Νεπάλ και την Περσία και επέστρεψε  το 1967. Ασύλληπτη οδύσσεια ακόμα και για σήμερα!

Ως τα μέσα περίπου της δεκαετίας του ΄50 η Φρόσω Ευθυμιάδη- Μενεγάκη εργάστηκε με αποκλειστικό υλικό τον πηλό και φιλοτέχνησε προτομές αγγεία και ειδώλια, κυρίως όμως ένα σημαντικό αριθμό ζώων. Θεωρείται μάλιστα η πρώτη γλύπτρια που ασχολήθηκε με τη ζωοπλαστική στην Ελλάδα. Το 1955 στράφηκε στο μέταλλο και υιοθέτησε ένα ύφος πιο ελεύθερο, χωρίς όμως να απομακρυνθεί εντελώς από τη φυσική φόρμα.

Παρουσίασε τα έργα της στη Διεθνή Έκθεση Κεραμικής στις Κάννες το 1955, στη Διεθνή Έκθεση Σύγχρονης Γλυπτικής στο Μουσείο Ροντέν το 1956 και το 1961, στα Παναθήναια Συγχρόνου Γλυπτικής στην Αθήνα το 1965 και στη Παγκόσμια έκθεση της Νέας Υόρκης την ίδια χρονιά, στο Σαλόν της Νέας Γλυπτικής στο Παρίσι το 1968 και 1969, καθώς και στη Μπιενάλε του Σάο Πάουλο το 1959, με το ‘Πουλί’ όπου κέρδισε το πρώτο βραβείο, και στην Αλεξάνδρεια το 1965.

  Πουλί 1959

Το 1974  βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το σύνολο του έργου της, ενώ το 1980 ήταν η πρώτη γυναίκα που προτάθηκε να εκλεγεί μέλος της. (2)                                     

Το νυχτοπούλι φιλοτεχνήθηκε το 1961 και  βρίσκεται στο Πρώτο Νεκροταφείο. 

Δεν το βρήκαμε ακόμα

 (2))

Για περισσότερα έργα της στην Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας δείτε http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=604&artwork_id=64651 .

Το σπίτι της Μενεγάκη. 

Το σπίτι της, σχέδιο του Δημήτρη Πικιώνη, όπου έζησε και εργάστηκε η Ευθυμιάδη – Μενεγάκη βρίσκεται στην αθηναϊκή συνοικία Κυπριάδου, επί της οδού Γρυπάρη 10.  Με απόφαση των εκτελεστών της διαθήκης της, έχει ήδη αναληφθεί πρωτοβουλία για την αποκατάσταση και μετατροπή της κατοικίας της σε μουσειακό – εκθεσιακό χώρο. 

              Δημήτρης Πικιώνης, Τερακότα,1941 της Φρόσως Ευθυμιάδη- Μενεγάκη, 

Το γλυπτό της στο Πρώτο Νεκροταφείο (και ο οικογενειακός τάφος της) είναι μοναδικό. Είναι επιβλητικό με έναν διαφορετικό τρόπο. Δεν είναι κάποια μαρμάρινη κατασκευή που φτάνει στους ουρανούς όπως π.χ. του Καρατζά ή του Φίξ. Αντιθέτως, είναι σε ανθρώπινη κλίμακα.  Όμως, λόγω αυτής της έλλειψης βάθρου η ιδεατή γραμμή μεταξύ γλυπτού και θεατή έχει αφαιρεθεί και έτσι ο θεατής έχει μεγαλύτερη αίσθηση ταύτισης με το θέμα, την απώλεια.

Τμήμα 1/248

                 

ΕΘΝΙΚΉ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ, ΕΚΘΕΣΗ ΓΛΥΠΤΟΘΗΚΗ

Πηγές και Υποσημειώσεις

(1α) Στην είσοδο από τα  δυτικά βρίσκεται το μνημείο του Αθανάσιου Κανελλόπουλου το οποίο έχει φιλοτεχνήσει η γλύπτρια  Ειρήνη Χαριάτη.

Στο τμήμα Πολυτελείας

Τμήμα 4 /61

(1β) Στο τμήμα 4 αριθ. 61 υπάρχει το μνημείο που έχει φιλοτεχνήσει η γλύπτρια Μπέλλα Ραφτοπούλου  (1902-1992).

(   

(      (2)    Από το αρχείο: https://glypto.wordpress.com

       (4)    Σύγχρονες Ελληνίδες Γλύπτριες: Ειρήνη Γρηγοράκη http://ikee.lib.auth.gr/record/136306/files/GRI-2015-14244.pdf