Σε μια επίσκεψη μας στο Νεκροταφείο, στο τμήμα των Προτεσταντών είδαμε το όνομα Μέρλιν. Μετά από έρευνα ανακαλύψαμε ότι ο Τσάρλς Μέρλιν (1821-1896), ήταν ο πρώτος που εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα και ήταν όντως κάτι σαν «μάγος».

Ως Βρεττανός υπηκοος, ως συλλέκτης και επιχειρηματίας ήταν ένας από τους πολλούς ξένους που μετά από το 1830 προέβλεψε ότι η εγκατάστασή του στη Νέα Χώρα θα είχε πλεονεκτήματα – και ότι θα θησαύριζε. Ο πατέρας Τσάρλς πέθανε στην Αγγλία αλλά οι απόγονοι έμειναν στην Ελλάδα και έκαναν διάφορα «μαγικά» στη Ελληνική ύπαιθρο.

Ο Τσαρλς Μέρλιν γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1821. Οι γονείς του ήταν Γάλλοι. Το 1839 εργάστηκε στο Βρετανικό Προξενείο που βρισκόταν στο Πειραιά από τα 18 του χρόνια. Τα προσόντα του ήταν συνηθισμένα για την εποχή: γλώσσες, καλλιγράφος και πρόθυμος να προωθήσει τα συμφέροντα των Βρετανών. Όταν έφτασε στην Ελλάδα η Αθήνα είχε πληθυσμό περίπου 5,000 ψυχές ενώ ο Πειραιάς 1,000.

Το 1846 ο Μέρλιν πήρε το τίτλο του Βοηθού Πρόξενου. Ήταν περισσότερο τιμητικός τίτλος παρά ουσίας διότι είχε εισοδήματα από άλλες πηγές – και στην περίπτωσή του στην Ιωνική Τράπεζα. Ως μέλος του διπλωματικού σώματος μπορούσε να μεταφέρει στη Βρετανία με πάσα διακριτικότητα αρχαιότητες. Από το 1865 έως το 1892 ο Μέρλιν προμήθευσε περίπου 460 αντικείμενα στο Μουσείο και πούλησε άλλα αντικείμενα στην αγορά του Λονδίνου.

Η Δήμητρα και η Περσεφόνη πουλήθηκε το 1884 για περίπου 150 στερλίνες. (1)

Αυτή η πρακτική των διπλωματών δεν ήταν ασυνήθιστη εκείνη την εποχή. Ακόμα και ο Σλήμαν πούλησε κάποια ευρήματα του.

Ο νόμος για τις αρχαιότητες τότε στην Ελλάδα (από το 1834 έως το 1899) επέτρεπε τη συναλλαγή μέσα στη χώρα και γρήγορα όλοι κατάλαβαν ότι ήταν επικερδής επένδυση και τόσο το καλύτερο αν μπορούσαν να διακινηθούν στο εξωτερικό. Επίσης, φαίνεται ότι υπήρχε ‘φιλικός’ ανταγωνισμός μεταξύ αυτών που γνώριζαν την αξία των αρχαιοτήτων. Μια φορά ο Μέρλιν σχολίασε αρνητικά ότι οι εκσκαφές του Σλήμαν στις Μυκήνες ‘όπως συνήθως ισχυρίζεται κάνει τις χήνες κύκνους’. Βέβαια όταν ο Σλήμαν ανακάλυψε τα ταφικά συμπλέγματα και την ανασκαφή του Ταφικού Περιβόλου Α΄ ο Μέρλιν θα δάγκωσε τη γλώσσα του!

Ο Μέρλιν δεν ντρεπόταν να γράψει για τις δραστηριότητες του. Δεν ήταν μόνο για το κέρδος αλλά το θεωρούσε πατριωτικό καθήκον. Η τότε αλληλογραφία του έχει γίνει πηγή για τους ερευνητές οι οποίοι ήθελαν να ξέρουν πως το εμπόριο των αρχαιοτήτων γινόταν τον 19 αιώνα. (1) Μέχρι το 1860 ο Μέρλιν είχε ενσωματωθεί στην ελίτ της Αθήνας και ήταν υπεύθυνος για τα διάφορα δάνεια της Ελληνικής κυβέρνησης μέσω της Ιονικής Τράπεζας.

Επέστρεψε στην Αγγλία το 1887 – και εργάστηκε στο παράρτημα της Ιονικής στο Λονδίνο. Ωστόσο, ερχόταν συχνά στην Ελλάδα. Έκτισε μια σπουδαία έπαυλη το 1890 απέναντι από τα Ανάκτορα επί της Βασιλίσσης Σοφίας και το νοίκιασε στη Γαλλική Πρεσβεία. Αυτό το κτήριο το κληρονόμησε η κόρη του. (2)

Τα παιδιά του έμειναν στην Ελλάδα και έγιναν γαιοκτήμονες στην Κέρκυρα, Κρήτη Λαμία και στην Αττική. Ο γιός του συμμετείχε στους Ολυμπιακούς αγώνες το 1896. Είχε σπουδάσει γεωπονική και γνώρισε στους Έλληνες το πορτοκάλι Μέρλιν:

Όλοι αγαπούν τα πορτοκάλια Μέρλιν για τη γλυκύτητα τους

Επίσης, εισήγαγε το εξωτικό Κουμ κουάτ από την Ιαπωνία

Όσοι πηγαίνουν στην Κέρκυρα δοκιμάζουν το κουμκουάτ Λικέρ (Είναι το μόνο εσπεριδοειδή που τρώγεται ολόκληρο.)

Κάτι ενδιαφέρον: Ο κωδικός – αίνιγμα, η οικογένεια Μέρλιν και η Ελληνική Βασιλική Οικογένεια

Στην αρχή του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και για μερικούς μήνες η οικογένεια Μέρλιν φιλοξένησε την Βασιλική οικογένεια στην Κρήτη. Όμως, διότι οι άνθρωποι του Μπλέτσλεϊ Παρκ έσπασαν τον κωδικό που χρησιμοποιούσαν οι Γερμανοί γνώριζαν ότι θα εισβάλλουν στην Κρήτη. Ήταν από τις ελάχιστες φορές που ενημέρωσαν. Προειδοποίησαν τον Βασιλιά και εκείνος με την οικογένειά του δραπέτευσε στην Αίγυπτο. (3) Η δε οικογένεια Μέρλιν παρέμεινε στο σπίτι μέχρι την τελευταία στιγμή προκειμένου να μην υποψιαστούν οι Γερμανοί κατάσκοποι ότι κατάφεραν να σπάσουν τους κωδικούς.

Στο Κολωνάκι υπάρχει δρόμος Μέρλιν.