Τρίτη 19 Φεβρουαρίου 2019

ΟΙΚΟΓΕΝΙΑ ΦΙΞ



Ο Γιώργος Φιξ
   Ο γιος του,  ο Ιωάννης Φιξ,
      Ο γιος του Ιωάννη,  ο Κάρολος Φιξ
          τα παιδιά του Κάρολου: ο Ιωάννης Φιξ και ο Αντώνης Φιξ


   Κάρολος Φιξ  Τμήμα 4/ 392



Ιωάννης Φιξ Τμήμα 2/115

Στο Πρώτο Νεκροταφείο υπάρχουν δύο τάφοι: ο ένας του Ιωάννη Φιξκαι ο δεύτερος του Καρόλου Φιξ και οι δύο απόγονοι του Γιώργου Φιξ. Ο Ιωάννης ίδρυσε την εταιρεία, έβαλε τα θεμέλια της ζυθοποιίας Φιξ ενώ ο Κάρολος την  ανέπτυξε σε βιομηχανικό μεγαθήριο.


Τον 19ο αιώνα πολλοί Βαυαροί μετακόμισαν στην Ελλάδα. Οι περισσότεροι εντάχθηκαν στην Ελληνική κοινωνία, αλλά όχι μονομιάς, αλλά μέσω της κοινότητάς τους, που δημιουργήθηκε στο Παλαιό Ηράκλειο. Έτσι ο κάθε νεοφερμένος Βαυαρός αισθανόταν σαν το σπίτι του.  Ο Λουδοβίκος, ο πατέρας του Όθωνα φρόντισε ακόμα και για Καθολική Εκκλησία, τον Άγιο Λουκά, τον Ευαγγελιστή στο Π. Ηράκλειο.

Όλα άρχισαν το 1830...

Η Βαυαροκρατία και ο πρώτος  Φιξ

Ο πρώτος από την οικογένεια Φιξ ή Γερμανιστί Fuchs (αλεπού) που πάτησε το πόδι του στην Ελλάδα ήταν ο Γιώργος, με την ειδικότητα του μεταλλουργού.  Ήρθε στα μέσα του 1830 τότε που ο Βασιλιάς Όθωνας έκανε στρατολόγηση όλων των  ειδικοτήτων από την Βαυαρία προκειμένου να δώσει ώθηση στην οικονομία. 
Το σχέδιο ήταν ότι ο Φιξ θα βοηθούσε στην επαναλειτουργία των ορυχείων στο Λαύριο και στη Σύμη. Κάποια κείμενα ισχυρίζονται ότι παρασκεύαζε και μπύρα. Εάν είναι αλήθεια θα ήταν μικρής κλίμακας.
Ο Γιώργος Φιξ κατέφθασε στο απόγειο της ονομαζόμενης Βαυαροκρατίας, μια εποχή στην νεότερη μας ιστορία που επικρατούσε η Γερμανική αντίληψη για όλα τα πράγματα. 
Η επιλογή των μεγάλων δυνάμεων— Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία και Ρωσία— το 1832 για τον έφηβο γιο του Βασιλιά Λουδοβίκου είχε σκοπό να διατηρήσει τις ισορροπίες δυνάμεων στην περιοχή. Αυτή η επιλογή πυροδότησε μια σειρά γεγονότων που επηρέασαν τη νεοσύστατη χώρα για πολύ καιρό.
Το Βαυαρικό Επικουρικό Σώμα, η εισροή των ειδικών επιστημόνων από Γερμανία, όπως αρχιτέκτονες, αρχαιολόγοι, γλύπτες, πολεοδόμοι και αστρονόμοι και η Βασιλική αυλή που μιλούσε μόνο Γερμανικά δημιούργησε την ανάγκη, η Εφημερίδα της Κυβερνήσεως να γράφεται και στις δύο γλώσσες.

Μέχρι να ενηλικιωθεί ο Όθωνας, το 1835, η τριμελής Αντιβασιλεία των Βαυαρών κυβερνούσε τη χώρα.
Γεγονός είναι ότι όταν έφτασαν οι Βαυαροί σάστισαν όταν είδαν τους Ελληνες οι οποίοι δεν θύμιζαν του αρχαίους ...αλλά θα το κανόνιζαν εν καιρώ.

Ιωάννης Φιξ (1832-1895)

Ο Γιώργος δολοφονήθηκε από κλέφτες το 1862 ενώ περίμενε την άφιξη του γιου του, Ιωάννη, από την Βαυαρία. (Το μνημείο του βρίσκεται στο νεκροταφείο των Καθολικών στο Π. Ηράκλειο). Παρά την οικογενειακή τραγωδία ο Ιωάννης παρέμεινε στην Ελλάδα.
Κάποιες πηγές ισχυρίζονται ότι εργάστηκε στο παλάτι για ένα μικρό διάστημα, όπου του δόθηκε η άδεια για πάγο για το ζυθοποιείο του Melcher και όταν ο Melcher πέθανε ανέλαβε το ζυθοποιείο του το 1864. Εν πάσει περιπτώσει, ο Ιωάννης Φιξ μετέφερε το εργοστάσιο από το Παλαιό Ηράκλειο στο Κολωνάκι, τέλη του 1860. Αναπτύχθηκε η ζυθοποιία του, αφενός από τη σκληρή δουλειά και αφετέρου από τη σταθερή ποιότητα της μπύρας.
Ιωάννης Φιξ

Γεννιέται το Μετς

Το 1871 ο Ιωάννης άνοιξε μπυραρία σε μια φτωχική γειτονία στον λόφο Λογγίνου όχι πολύ μακριά από το Πρώτο Νεκροταφείο. Η περιοχή ήταν γνωστή για τα κέντρα της και τα πορνεία. Η έμπνευση για την ονομασία της τότε μπυραρίας Μετς, προήλθε από την γαλλική πόλη Metz, εκεί όπου δόθηκε η τελευταία μάχη του γαλλο-πρωσικού πολέμου το 1871.
Η μπύρα Φιξ έγινε γνωστή σε όλη την Ελλάδα. Τη δεκαετία του 1880 αγόρασε μεγάλη έκταση γης (επί της σημερινής οδού Συγγρού) και έφτιαξε ένα εργοστάσιο με τα πιο σύγχρονα μηχανήματα.

Το 1885 ανέλαβε ο γιος του ο Κάρολος (; -1922) που μετά  τη στρατιωτική θητεία του κατάφερε να δημιουργήσει τη μεγαλύτερη επιχείρηση στην Ελλάδα. Είχε πάνω από 2,000 καταστήματα, έκανε πλέον εξαγωγές και απασχολούσε πάνω από 5,000 εργαζόμενους. Το 1900 βραβεύθηκε στην έκθεση του Μιλάνου. Ως προμηθευτής της βασιλικής αυλής στην Ελλάδα μπόρεσε η επιχείρηση επί περίπου 100 χρόνια να διατηρήσει μια μονοπωλιακή θέση στην αγορά  είτε με το καλό είτε με το άγριο.
                                                    Κάρολος Φιξ

Τέλη του 1920 οι γιοι του Κάρολου επιχορήγησαν την Καθολική εκκλησία Saint Charles στο Πρώτο Νεκροταφείο στη μνήμη του πατέρα τους.

Κάρολος Φιξ
To 1922 η επιχείρηση περιήλθε στους δυο γιους του Κάρολου τον Ιωάννη και τον Αντώνιο.
Το 1926 η Φιξ κάνει την πρώτη της εξαγορά και αποκτά τη ζυθοποιία Όλυμπος-Νάουσα στη Θεσσαλονίκη. Εξαγόρασαν κατά 48% την εταιρεία του Λορέντζου Μάμου της Πάτρας, ο οποίος είχε σύζυγο την Ελίζα Φιξ, αδελφή του Κάρολου.
Ο Ιωάννης πεθαίνει τον Αύγουστο του 1943 και η χήρα του Ιωάννη παντρεύτηκε τον Πέτρο Γαρουφαλιά βουλευτή της Ένωσης Κέντρου, Υπουργός Ενόπλων Δυνάμεων, και χρηματοδότη του Γέρου Παπανδρέου και αργότερα ιδιοκτήτη της πρωινής εφημερίδας “Ελλάς”— ο οποίος γίνεται μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ζυθοποιίας Φιξ. Το 1951 παίρνει τη θέση του Διευθύνοντα Συμβούλου στην εταιρεία Φιξ και ανατρέπονται οι ισορροπίες.

Οι δυο νέοι κληρονόμοι του Καρόλου έκτισαν μοντέρνο εργοστάσιο μεταξύ 1957-1961. Αρχιτέκτονας ήταν ο σπουδαίος Τάκης Ζενέτος.


Ο Αντώνης Κ. Φιξ αντέδρασε και διέρρηξε τις σχέσεις του με την νύφη του και τον σύζυγό της τον Γαρουφαλιά και αποχώρησε από την επιχείριση δημιουργώντας εργοστάσιο παγοποιίας και αποθήκες ψυγείων.  Λίγο αργότερα ίδρυσε ζυθοποιείο και βάπτισε την μπύρα του Άλφα.

Το 1965 παύει να ισχύει το καθεστώς του μονοπωλίου της επιχείρησης Φιξ όταν ο Γεώργιος Παπανδρέου άνοιξε την αγορά στην Amstel και προκειμένου να διατηρήσει το μερίδιο της στην αγορά αρχίζει η Φιξ να παράγει αεριούχα ποτά.
Ταυτόχρονα πίεζαν οι Ελληνες επιχειρηματίες για άδειες ίδρυσης ζυθοποιίας. Ενώ δόθηκε, εν τέλει, η άδεια,  τα μπουκάλια της μπύρας βγήκαν σε μικρότερο μέγεθος από το καθορισμένο από τον νόμο— δημιουργώντας μεγάλο πρόβλημα ως προς την τελική τιμή. Το θέμα έφτασε έως το Υπουργικό Συμβούλιο. Ο τότε Υπουργός Εθνικής Άμυνας και πιστός φίλος του Παπανδρέου ο Π. Γαρουφαλιάς προέβαλε βέτο για την έγκριση να πουληθούν σε χαμηλότερη τιμή (αφού είχαν μικρότερη ποσότητα). Τελικά δόθηκε η έγκριση στις 15 Ιουλίου το ΄65.

Η διάλυση της δυναστείας Φιξ και η διάλυση μιας φιλίας

Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα του Μιχάλη Παπακωνσταντίνου πρ. βουλευτή της Ένωσης Κέντρου και μετέπειτα της Νέας Δημοκρατίας, η προδοσία του Γαρουφαλιά στο Γ. Παπανδρέου στα γεγονότα της αποστασίας του ΄65 οφειλόταν στην προσδοκία ότι θα μπορούσε να γίνει ο ίδιος πρωθυπουργός, την οποία προσδοκία πάντως δεν εμφάνιζε στην αρχή, αλλά στις αρχές του 1965 του την καλλιέργησαν έντονα τα Ανάκτορα, και ο ίδιος παρασύρθηκε από την φιλοδοξία του, με καταστρεπτικά αποτελέσματα. Παράλληλα η αρνητική δημοσιότητα, λόγω του πρωταγωνιστικού ρόλου του Γαρουφαλιά στην πτώση της κυβέρνησης Παπανδρέου («η μπίρα Φιξ κάνει κακό», παράφραση του σλόγκαν «η μπίρα Φιξ κάνει καλό»), ήταν η αρχή της πτώσης της αυτοκρατορίας που είχε οικοδομήσει η βαυαρική οικογένεια του Ιωάννου Φιξ. 
Το 1983 μετά από πολλά η πρώην βιομηχανική δύναμη ανακοίνωσε την πτώχευση της.


Το σήμα του Φιξ συνεχίζει να υπάρχει. Η Εθνική Τράπεζα πούλησε ο σήμα στην εταιρεία Κουρτάκης Α.Ε. Άλλαξε χέρια και σήμερα ανήκει στην Ολυμπιακή ζυθοποιεία, θυγατρική εταιρεία του Carlsberg. Οι διαφημίσεις της μπύρας Φιξ παίζουν το χαρτί της νοσταλγίας. Γιατί όχι; Η οικογένεια Φιξ και η μπύρα τους ήταν μέρος της Ελληνικής ζωής για περίπου 100 χρόνια. Ακόμα και το εργοστάσιο τους έχει επιζήσει και έχει μετατραπεί σε Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.

Χάρτης

Ποίημα των Βαυαρών επί Όθωνα:


Revive you Bavarians, light-hearted,

The day of departure is here.
We ship joyfully and without complaint
over that sea
into ancient Attica…
One Otto departs with us,
The king’s dear son.
In Greece we will ground,
We Bavarians will ground forever and ever
Bavaria’s high throne
 Πηγές
  1.  http://www.greece-is.com/little-bavaria-in-athens/ της Λίνα Γιάνναρου 23/11/2015.


1 σχόλιο: